Ramazan
ayını 28 gün oruc tutmağın hökmü.
Sual:
Ramazan ayında yalnız 28 gün oruc tutmaq
olarmı?
Cavab:
Səhih hədislərə əsasən Peyğəmbər (ona
Allahın salavatı və salamı olsun) hicri ayların 29 gündən az olmadığını
qeyd etmişdir. Ona görə də Şəvval ayının daxil olması tam bəlli olduqda
müsəlmanlar əgər 28 gün oruc tutublarsa onda onlar bir gün əlavə oruc
tutmalıdırlar. Çünki, deməli onlar Ramazan ayının ilk günündə iftar ediblər.
Ona görə də həmin günün qəzasını mütləq tutmaq lazımdır. Çünki hicri ayların 28
gün olması mümkün deyildir. Hicri ayları 29 və ya 30 gün olmalıdır.
(Şeyx:
Əbdül Əziz İbn Bəzz).
31 gün oruc tutmaq:
Ayın görsənməsini nəzərə almadan daimi
adət olaraq Ramazan ayını 30 gün oruc tutmaq.
Sual: Daimi
adət olaraq Ramazan ayını 30 gün oruc tutmaq nə dərəcədə düzgündür?
Cavab:
Peyğəmbərdən (ona Allahın salavatı və
salamı olsun) rəvayət olunan səhih hədislərə, səhabələrin və tabiinlərin
mötəbər sözlərinə əsasən hicri ayları 29 və ya 30 gündən ibarət olur. Kim ayın
görsənməsinə əhəmiyyət vermədən daimi olaraq Ramazan ayını 30 gün oruc tutarsa
Peyğəmbərin (ona Allahın salavatı və salamı olsun) hədislərinə və
alimlərin ittifaqına müxaliflik edər, beləliklə Allahın buyurmadığı bir işi
dinə bidət olaraq əlavə etmiş olar. Bu haqda Allah təalə buyurur: "Rəbbinizdən
sizə nazil edilənə (Qurana) tabe olun. Allahı qoyub başqa dostlara uymayın."
(əl-Əraf: 3) "Peyğəmbər sizə nə verirsə, onu götürün; nəyi qadağan edirsə,
ondan əl çəkin. Allahdan qorxun. Həqiqətən, Allahın cəzası çox
şiddətlidir" (əl-Həşr: 7) "Bunlar Allahın hədləridir (hökmləridir).
Hər kəs Allaha və Peyğəmbərinə itaət edərsə, Allah onu (ağacları) altından
çaylar axan cənnətlərə əbədi olaraq daxil edər ki, bu da (möminlər üçün) böyük
qurtuluşdur (uğurdur)! Hər kəs Allaha və Peyğəmbərinə itaət etməyib Onun
hədlərini aşarsa, (Allah da) onu həmişəlik Cəhənnəmə daxil edər. Onu rüsvayedici
əzab gözləyir" (ən-Nisa: 13-14). Ümumiyyətlə bu mənada olan ayələr
çoxdur. Buxari və Müslimin səhih kitablarında İbn Ömərdən (Allah ondan razı
olsun) rəvayət olunan hədisdə deyilir: "Onu (yeni doğmuş ayı) görməklə
oruc tutun və onu görməklə də iftar edir. Əgər onu görə bilməsəniz onda ayın
günlərini (30 gün) sayın". Müslimin rəvayətində deyilir ki, "Ayın
günlərini 30 gün hesablayın". Buxari və Müslimin digər rəvayətində
deyilir: "Yeni doğmuş ayı gördükdə oruc tutun. Və onu gördükdə iftar
edin. Əgər yeni doğmuş ayı görə biməsəniz onda olduğunuz ayı otuz gün
hesablayın". Buxari və Müslimin Əbu Hureyrədən (Allah ondan razı
olsun) rəvayət etdikləri hədisdə deyilir: "Ayı görməklə oruc tutun
və onu görməklə də iftar edin. Əgər ayı görə
bilməsəniz onda otuz gün hesablayın". Hüzeyfə Ibn əl-Yəmən (Allah
ondan razı olsun) Peyğəmbərin (ona Allahın salavatı və salamı olsun)
belə buyurduğunu deyir: "Yeni doğmuş ayı görənə qədər və ya (şaban
ayını) otuz gün hesablayana qədər oruc tutmayın" (Hədisi Əbu
Davud və Nəsai səhih isnadla rəvayət etmişlər). Başqa səhih hədislərdə də
deyilir ki, Peyğəmbər (ona Allahın salavatı və salamı olsun)
buyurmuşdur: "(Hicri) Ayı iyirmi doqquz gün olur. Siz yeni
doğmuş ayı görənə qədər oruc tutmayın nə də iftar etməyin. Əgər ayı görmək mümkün
olmasa onda ayın günlərini otuz hesablayın". Başqa bir hədisdə isə buyurmuşdur: "Ay
belədir, belədir, belədir" - deyərək, əl barmaqlarının hamısı ilə
işarə etdi və heç bir barmağını qatlamadı. Bununla da ayın bəzi hallarda otuz
gün olmasına işarə edirdi. Səhabə və tabiinlərdən olan alimlər və onlardan
sonra yaşayan digər elm əhli də bütün bu hədisləri səhih saymış və onları
tətbiq etmişlər. Onlar Ramazan və ya Şəvval aylarının başlamasını və ya
bitməsini bilmək üçün ayın doğuşunu izləyərdilər. Bununla da onlar həmin ayları
hesablayardılar. Ona görə də bütün müsəlmanlar bu üslubdan istifadə etməli və
insanların özlərindən ixtira etdikləri üsulları tərk etməlidirlər. Bununla onlar Allahın cənnətlik saydığı
bəndələrin sıralarına qoşula bilərlər. Allah təalə buyurur: "(İslamı)
ilk əvvəl qəbul edib (bu işdə başqalarından) irəli düşən mühacirlərə və ənsara,
həmçinin yaxşı işlər görməkdə onların ardınca gedən kimsələrə gəldikdə, Allah
onlardan, onlar da Allahdan razıdırlar. (Allah) onlar üçün əbədi qalacaqları,
(ağacları) altından çaylar axan cənnətlər hazırlamışdır. Bu, böyük qurtuluşdur
(uğurdur)!" (ət-Tövbə: 100).
(Şeyx:
Əbdül Əziz İbn Bəzz).